Denge Denetleme’den Marmara Depremi Soruları…

Denge Denetleme Ağı, 17 Ağustos Depremi'nin 21. yıldönümünde yetkililere denge ve denetleme perspektifinden deprem sorularını yönelttiği bir açıklama yaptı.

“Depreme hazırlıkta denge ve denetleme mekanizmaları işletilirse, herkes üzerine düşeni en iyi şekilde yapar, yerine getiremedikleri için hesap verir ve vergilerimizin hakkı olan yaşam hakkımız korunur” denilen açıklamada kurumlara şu sorular iletiliyor:

Cumhurbaşkanlığı ve TBMM…

Türkiye’de depreme hazırlık ve olası bir depremin yaralarının sarılması için görevli kurumların tam listesi ve görev tanımları nelerdir? Bu kurumların çalışmaları kimler tarafından denetlenmektedir? Bugüne kadar yaptıkları harcamalara denk bir kapasiteye erişmişler midir?
Olası Marmara depremine hazırlık süreci, şeffaf, hesap verebilir ve konusunda uzman ulusal ve uluslararası kurumların katkısı ve denetimine açık gerçekleştirilmiş midir?
Farklı kurumların depreme hazırlıkla ilgili verdiği birbirinden uzak rakamlar nasıl açıklanmaktadır? Ortak kriterler kullanıldığından vatandaşlar nasıl emin olacaktır?
Türkiye ekonomisi 1999 depreminden bu yana, uzun yıllar büyümüş ve kişi başı milli gelir artmıştır. Bu ilerleme, insanların yaşam hakkı ile sağlıklı ve güvenli bir çevrede yaşama hakkı açısından da sağlanabilmiş midir?
Yürütmenin bu konuda yaptığı çalışmalar, yeterli ve gerekli meclis, yargı ve kamuoyu denetiminden geçmiş midir?

Hazine ve Maliye Bakanlığı…

Merkezi idarenin 1999 depreminden bu yana topladığı vergi tam olarak nasıl harcanmıştır? Toplanan vergiye denk bir depreme hazırlık kapasitesine erişilebilmiş midir?
Olası bir İstanbul depreminin Türkiye ekonomisine vereceği zarar hesaplanmış ve gerekli kısa & uzun vadeli mali hazırlıklar yapılmış mıdır?
Zorunlu deprem sigortasında hedef oranlara neden erişilememiştir? Mevcut sigorta sistemi ve sistemde biriken kaynak, olası bir zararın karşılanmasında yeterli olacak mıdır?
Bakanlığın bu konuda yaptığı çalışmalar, yeterli ve gerekli meclis, yargı ve kamuoyu denetiminden geçmiş midir?

İstanbul Büyükşehir Belediyesi…

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, depreme hazırlık için 1999 depreminden bu yana ne kadar kaynak ayırmıştır? Bu kaynak nereye harcanmıştır ve yapılan harcamaya denk bir kapasiteye erişilmiş midir?
İlgili bakanlık ile koordinasyon içinde, depremden zarar görmesi muhtemel binaların listeleme çalışması yapılmakta mıdır?
Depremde zarar görme ihtimali daha yüksek olanlar başta olmak üzere, ilçe belediyeleri ile yeterli koordinasyon sağlanmış mıdır?
Sivil toplum ile ulusal ve uluslararası kurumların katkı sunmaları ve izleme yapmalarına olanak tanınmış mıdır?
Afet toplanma alanları için verilen çelişkili ifadelerin gerçek sebebi nedir? İstanbul’da, bu konuda üzerinde uzlaşılmış kriterlerin tamamını karşılayan, tam olarak kaç afet toplanma alanı bulunmaktadır?
Belediyenin bu konuda yaptığı çalışmalar, yeterli ve gerekli meclis, yargı ve kamuoyu denetiminden geçmiş midir?
İstanbul’da belediyenin yetki alanındaki ulaşım hatlarında, olası bir deprem anı ve sonrası için hazırlık yapılmış mıdır?

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı…

Olası bir depremde, İstanbul ve çevresinde kara, deniz ve demiryolu ulaşımları sorunsuz sağlanabilecek midir? Hatlar depreme ne ölçüde dayanıklıdır? Afet senaryoları hazırlanmış ve hazırlıklar yapılmış mıdır?
Tahliyeler ve acil yardım ulaşımı için yaşamsal olan havayolu ulaşımı olası bir depreme hazır mıdır? Yardım helikopterlerinin inip kalkabileceği yeterli sayıda ve donanıma sahip alan mevcut mudur? Atatürk Havalimanı depremde hangi amaçlar için kullanılacaktır?
5,9 büyüklüğündeki depremin ardından çöken internet ve telefon başta olmak üzere haberleşme altyapısı, daha büyük bir depremde ne hale gelecektir? Bu konuda kamu, özel sektör ile ne gibi çalışmalar yürütmüştür ve yürütecektir?
İstanbul’da meydana gelebilecek bir deprem, Türkiye’nin geri kalanında ulaşım ve haberleşme altyapısını nasıl etkileyecektir? Gerekli hazırlık yapılmış mıdır?
Bakanlığın bu konuda yaptığı çalışmalar, yeterli ve gerekli meclis, yargı ve kamuoyu denetiminden geçmiş midir?

Sağlık Bakanlığı ile Tarım ve Orman Bakanlığı…

Türkiye’de olası bir İstanbul depreminde arama kurtarma görevini yerine getirebilecek, gerekli nitelik ve donanıma sahip, sivil ve kamu çalışanı kaç kişilik arama ve kurtarma gücü bulunmaktadır? Arama ve kurtarmadan sorumlu kişilerin güvenliği sağlanmış mıdır? Arama ve kurtarma ekipmanları ile köpeklerin sayısı ve durumu nedir?
Nüfusu 15 milyondan fazla bir şehirde yaşanabilecek bir depremde, yaralılara kitlesel ilk yardım ulaştırılabilmesi için nasıl bir plan ve hazırlık yapılmıştır?
Bir afet anı ve sonrası için gerekli gıda & ihtiyaç malzemesi stoku hesabı yapılmış mıdır, bu stokun ne kadarı mevcut ve iyi durumdadır? Dağıtım, kaosa sebebiyet vermeksizin nasıl koordine edilecektir?
Yaralıların tedavisi için hastane altyapısı ve sağlık personeli sayısı yeterli midir? Salgın hastalık ve kıtlık ihtimallerine karşı senaryolar ve planlar hazırlanmış mıdır? Bu konularda uluslararası işbirliği için görüşmeler yürütülmüş müdür?
Afet sonrası rehabilitasyon ve psikolojik destek için altyapı ve personel sayısı yeterli midir?
Bakanlığın bu konuda yaptığı çalışmalar, yeterli ve gerekli meclis, yargı ve kamuoyu denetiminden geçmiş midir?

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı…

1999 yılından bu yana, İstanbul ve çevresinde kaç bina deprem riskine karşı yenilenmiştir ve bu binalara hangi ölçütlere göre öncelik verilmiştir? Halen risk altında olan kaç bina bulunmaktadır?
Acil barınma ihtiyacı nasıl çözülecektir? Çadır ve prefabrik konut stoku ne durumdadır? Bunların kurulacağı alanlar belirlenmiş ve altyapı çalışması yapılmış mıdır?
Talep yetersizliğinden ötürü boş olan konutlara yerleştirme yapılması için bir hazırlık söz konusu mudur?
Uzun vadeli kentsel dönüşümle ilgili nasıl bir plan söz konusudur? Bu konuda yerel yönetimlerle işbirliği ne durumdadır?
Yetkililerin çalışmaları, yeterli ve gerekli meclis, yargı ve kamuoyu denetiminden geçmiş midir?
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na soruyoruz…

Olası büyük bir depremde yaşamsal bir öneme sahip olacak elektrik ve doğalgaz üretim ve dağıtım hatları için afet senaryoları hazırlanmış mıdır? Türkiye’nin böyle bir durumda enerjisiz kalma olasılığını gerçekçi olarak değerlendirebilir misiniz?
Olası bir deprem anında enerji üretim ve iletim hatları ne kadar güvenli olabilecektir? Bu konuda ne gibi hazırlıklar yapılmıştır?
Bakanlığın bu konuda yaptığı çalışmalar, yeterli ve gerekli meclis, yargı ve kamuoyu denetiminden geçmiş midir?

Milli Eğitim Bakanlığı…

İstanbul başta olmak üzere, fay hattı üzerinde olduğu apaçık olan diğer yerleşim yerleri için, 1999 depreminden bu yana yeterli bilgilendirme ve beceri kazandırma çalışması yapılmış mıdır? Halkın halen depremle ilgili yanlış bilgi ve hurafelere inanmaya meyletmesinin sebepleri araştırılmış, doğru ve güvenilir bilgi kaynağı için etkili kanallar kurgulanmış mıdır?
Marmara Denizi’nde deprem araştırmaları yapmak üzere, İstanbul Teknik Üniversitesi’nin İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’ndan talep ettiği yaklaşık 1 milyon avroluk fon, bugüne kadar neden yaratılamamıştır?
Bakanlığın bu konuda yaptığı çalışmalar, yeterli ve gerekli meclis, yargı ve kamuoyu denetiminden geçmiş midir?