Denge Denetleme Ağı’ndan Barolara İlişkin Değişikliğe Dair Öneriler

1. Çoklu baro sisteminin, avukatların bağımsız ve tarafsız duruşuna olumsuz etkileri ve yargının savunma ayağının siyasallaşması ve bölünerek parçalanması;
2. Türkiye Barolar Birliği’nin delegasyon yapısında yapılan değişiklikle ve çoklu baro düzenlemesiyle yürütmenin barolar ve Türkiye Barolar Birliği üzerindeki kontrolünün artması;
3. Aynı ilde aynı yetkilere sahip birden fazla baronun, yetki bölünmesine yol açarak meslek eğitimini olumsuz etkilemesi ve mesleki ahlak ve etik kurallarını önemsizleştirmesi;
4. Baroların, Avukatlık Kanunu’nun 76. maddesinde belirtilen insan haklarını ve hukukun üstünlüğünün koruma yükümlülüklerinin sekteye uğraması;
5. Hak arama özgürlüğü çerçevesinde hak arayan kişilerin ve hak arama olanakları kısıtlı olan kişilerin (örneğin şiddet gören kadınlar ya da istismara uğrayan çocuklar) bağımsız avukatlara erişiminin zorlaşması.

Denge ve Denetleme Ağı olarak; etkin işleyen, bağımsız ve tarafsız yargının sağlıklı bir denge ve denetleme sisteminin vazgeçilmez bir parçası olduğunu düşünüyoruz. Yargının üç temel bileşeninden biri olan savunmanın meslek kuruluşları olan baroların, hukukun üstünlüğü ve yargı bağımsızlığı temelinde etkin işleyişi, bireylerin hak arama ve adalete erişimleri açısından büyük önem taşımaktadır. Bununla beraber Avukatlık Kanunu’nun 76. maddesinde baroların görevleri içerisinde olan insan haklarının ve hukukun üstünlüğünün savunulması ve korunması yükümlülüğü, baroları etkin bir denge ve denetleme sisteminin önemli unsurları haline getirmektedir. Barolarla beraber, çoğulcu bir sivil toplumun önemli bir unsuru olan diğer meslek kuruluşlarının bağımsız yapısı, etkin bir denge ve denetleme açısından aynı ölçüde önemlidir.

1. TBMM’ye sunulan ve baroların yapılanmasında ve avukatlık mesleğinin icrasında önemli etkileri olacak teklife, baroların, muhalefet partilerinin, sivil toplum kuruluşlarının ve akademisyenlerin etkin katılımıyla son hali verilmelidir. Gelinen aşamada, TBMM Komisyonları etkin katılımın sağlanması için önemli bir kanal olarak gözükmektedir.
2. Yargının savunma bileşeni olan avukatların meslek kuruluşları olan baroların ve onların çatı kuruşu olan Türkiye Barolar Birliği’nin tarafsızlığı ve bağımsızlığı kuvvetlendirilmelidir. Bu çerçevede, baroların işleyişinin daha etkin hale getirilmesi, baroların mevcut bütünsel yapıları korunarak yapılacak düzenlemelerle gerçekleştirilmelidir.
3. Türkiye Barolar Birliği’nin delegasyon yapısında yapılacak değişiklikler, az üyeli baroların Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu’nda temsilini arttırırken, çok üyeli baroların temsil kabiliyetini orantısız şekilde düşürmemelidir.
4. Barolara Avukatlık Kanunu’nda verilmiş olan denge ve denetleme görevlerini sekteye uğratmayacak düzenlemelerin yapılması gerekmektedir.
5. Baroların, bireylerin hak arayışları temelinde etkin hizmet vermelerine engel olacak düzenlemelerden kaçınılmalı ve bu işlevlerinin daha etkin şekilde yerine getirilmesine olanak sağlayacak düzenlemeler yapılmalıdır.
6. Yapılacak düzenlemenin avukatlık mesleğinin standartlarını daha ileri bir noktaya taşıması gerekmektedir. Mesleğin icrasındaki sorunların tespitinde ve giderilmesinde baroların ve diğer uzmanların görüşü alınmalıdır.