”Sivil Topluma Yönelik Tercih ve Algıda Olumlu İlerleme Var”

TÜSEV'in “Türkiye’de Bireysel Bağışçılık ve Hayırseverlik 2019 Raporu” yayımlandı. Rapor sonuçlarına göre Türkiye’de sene içinde yapılan tüm bireysel yardım ve bağışların kişi başı toplam değeri yaklaşık 303 TL.  TÜSEV Genel Sekreteri Rana Kotan, bireysel bağışçıların sivil toplumun gelişmesi için kilit aktörler olduğunu belirterek, “Sivil topluma yönelik tercih ve algıda olumlu ilerleme olduğunu söyleyebiliriz.” dedi.

Türkiye’de Bireysel Bağışçılık ve Hayırseverlik 2019 Raporu tanıtım toplantısında TÜSEV Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç açılış konuşması yaptı. TÜSEV Genel Sekreteri Rana Kotan da rapor sonuçlarını değerlendirdi. Programda; Tohum Otizm Vakfı’ndan Betül Selcen Özer, Sivil Toplum İçin Destek Vakfı’ndan Liana Varon ve AKUT’tan Zeynep Ecer konuyla ilgili görüşlerini paylaştıktan sonra katılımcıların sorularını yanıtladılar.

Türkiye’de bireysel bağışçılık alanındaki eğilimler, bağış yapılan alanlar ve bağış yapma motivasyonları gibi birçok konunun ele alındığı Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı (TÜSEV) tarafından yayımlanan rapor, Koç Üniversitesi Sivil Toplum ve Hayırseverlik Araştırmaları Merkezi’nden Prof. Dr. Ali Çarkoğlu ve Dr. Öğr. Üyesi Selim Erdem Aytaç liderliğinde, Türkiye’nin 67 ilinde toplam 2 bin 502 kişinin katılımıyla hazırlandı. Bireysel bağışçılık alanında kılavuz kaynak niteliğinde olan “Türkiye’de Bireysel Bağışçılık ve Hayırseverlik 2019 Raporu” bireysel bağışçılık alanındaki eğilimleri, bağış yapılan alanları ve bağış yapma motivasyonlarındaki değişimleri ortaya koyuyor. Raporda, daha önce 2004 ve 2015 yıllarında hazırlanan raporların bulgularına da yer verilerek, bireysel bağışçılık alanında gözlemlenen değişimler karşılaştırmalı olarak sunuluyor.

Kuruluş Yerine Doğrudan Yardım Tercih Ediliyor

Türkiye’de bir yıl içinde yapılan tüm bireysel yardım ve bağışların toplamı 17,6 milyar TL olarak tahmin ediliyor. Bu tutar, 2018 Türkiye gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 0,5’ine denk geliyor. Türkiye’de bir yılda yapılan tüm yardım ve bağışların toplam kişi başı yaklaşık değerinin 262,7 TL’si doğrudan yardım (akrabalara, komşulara, diğer kişilere, dilencilere, fitre, zekât) olarak yapılırken 40,2 TL’si sivil toplum kuruluşlarına yapılıyor. Bu miktar 2015 yılında 26,7 TL oranındaydı. Kişiler yaptıkları yardımların miktar olarak çok küçük olması ve bu yardımları düzensiz olarak yapmaları nedeniyle bir kuruluşa bağış yapmak yerine doğrudan yardım yapmayı tercih ettiklerini belirtiyorlar.

STK’ların Şeffaf Olmaları Bağış Yapma Nedeni

Kişilerin bağış yapma nedenlerine ve tercih ettikleri yöntemlere dair bulgulara da yer verilen raporda aynı zamanda bireyleri bağış yapmaya teşvik eden nedenler de inceleniyor. Görüşülen kişilerin yarısından fazlası bağışının nasıl harcandığından emin olursa bağış yapacağını belirtirken, yüzde 52’si de STK’ların şeffaf olmalarını bağış yapmak için bir neden olarak değerlendiriyor.

Kişi başı bireysel bağış ve yardım miktarı 303 TL

Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de bir yılda yapılan tüm yardım ve bağışların toplam kişi başı değeri yaklaşık 303 TL. 2015 yılında yapılan araştırma bulgularına göre bu miktar 228 TL olarak belirlenmişti. Aradan geçen 4 yıldaki enflasyon değeri göz önünde bulundurulduğunda bu miktarın 2019 yılındaki karşılığının 360 TL olduğu hesaplanıyor. Bu veriler incelendiğinde, Türkiye’deki bir yılda yapılan tüm yardım ve bağışların kişi başı toplam değerinde reel anlamda bir azalma olduğu görülüyor.

“Sivil Topluma Güvenmede Pozitif İlerleme Var”

Program sonrası Sivil Sayfalar’a konuşan TÜSEV Genel Sekreteri Rana Kotan, Türkiye’de bireysel bağışçılığı artırmak için çalışmalara devam edeceklerini belirtti. Programın geniş bir katılımla verimli geçtiğini söyleyen Kotan, şunları dile getirdi: “Çok güzel bir katılım oldu, gördüğümüz ilgiden mutlu olduk. Bireysel bağışçılığı artırmak konusunda birçok insanın ve sivil toplum kuruluşlarının ilgi ve merakı vardı. Hem rapor üzerinden verimli oldu hem de panel konuşmacılarına sorular yöneltildi bu da şunu gösteriyor; bu konuda düşünülmeye, konuşulmaya ihtiyaç var. Önümüzdeki dönemde bireysel bağışçılıkla ilgili kolektif olarak işbirliği içinde neler yapabileceğimizi düşünüyor olmamız lazım çünkü bireysel bağışçılar sivil toplumun gelişmesi için kilit aktörler bizce. Sivil topluma yönelik tercih ve algıda olumlu ilerleme olduğunu söyleyebiliriz Buradan hareketle sivil toplum bireysel bağışçıları nasıl harekete geçirebilir bunun üzerine daha derin düşünülmeye ihtiyaç var gibi görünüyor. Katılımcıların sonuna kadar kalmış olması ve etkileşimli olması da herkesin faydalandığını düşünüyoruz.”

Rapora ulaşmak için buraya tıklayabilirsiniz.