45 Kadın Örgütünden Ortak Açıklama

Afife Jale’nin tiyatro sahnesine çıktığı 3 Nisan 1919’dan 99 yıl sonra, 29 Mart’ta, TBMM’de düzenlen 18 Mart Çanakkale Anması’nda, ülkemizdeki kadın-erkek eşitliği, demokrasi, insan hakları ve kadının insan hakları adına utanç verici bir olay yaşandı.

TBMM’de 18 Mart Çanakkale Anması’nda kadın tiyatro sanatçıların TBMM Başkanlığının talimatıyla sahneye çıkartılmadığı ifade edildi. Sahneye çıkması engellenen tiyatrocu BirGün’e yaptığı açıklamada “Üç gündür prova yapıyorduk. Bir saat kala kadınların sahneye çıkamayacağı söylendi. Gözyaşlarımızı tutamadık” dedi.

BirGün Gazetesi’nde yayınlanan habere göre, Devlet Tiyatroları sanatçılarının 18 Mart Çanakkale Anması’nda sahnelenmek için üç gün süren provalarla hazırlandığı oyunun sahnelenmesine bir saat kala TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın talimatıyla oyuna müdahale edildi. Daha önce de, kadınların erkeklere sarılmaması istenerek; oyundaki vedalaşan asker- anne, eş uğurlaması, cepheye mermi taşıyan kadın bölümleri çıkartılarak içeriğe müdahale edilmiş ve oyundaki slaytlar da çıkartılmıştı. Bu içerik sansürü nedeniyle 12 dakikalık oyun 4 dakikaya düşürüldü. Son olarak da kadınların sahnede yer almaması istendi. Kadın oyuncular, protokol ve katılımcıların görüş mesafesi dışındaki merdivenlerde şiir okumak zorunda bırakıldılar.

Kadın oyuncuların beyanına göre bu değişiklik, İsmail Kahraman tarafından “Kızlarımız arkada duracak değil mi, aferin” denilerek ve eliyle de salonun arka tarafı işaret edilerek kutlandı. Erkek oyuncular “Sizin olmadığınız yerde bizim ne işimiz var” diyerek kadın oyunculara destek vermeye çalıştılarsa da, Devlet Tiyatroları yöneticilerinin devreye girmesi sonucunda, oyun son haliyle sahnelendi. Erkek oyuncular sahnede oyunu sergilerken, kadın oyuncular protokol ve katılımcıların doğrudan görüş mesafesi dışında arkada merdivenlerde tutuldu.

Kamuoyunda infial yaratan bu ayrımcılık ve içerik sansürü üzerine yapılan Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü açıklaması da, TBMM Basın, Yayın ve Halkla İlişkiler Başkanlığı açıklaması da tatmin edici değildir. Tam tersine, kadın oyuncuların sahneden kopartılıp, “TBMM tören salonunun iki tarafında ve katılımcıların arasında” durmak ve sadece “şiir okuma”ya eşlik etmek zorunda bırakıldığını doğrulamaktadır.

Kadın oyunculara yönelik bu uygulama Anayasaya aykırı olmanın ötesinde, ayrımcılıktır, aşağılamadır, insan onurunu ayaklar altına almaktır.

Kadın oyunculara yönelik bu uygulama Anayasaya aykırı olmanın ötesinde, ayrımcılıktır, aşağılamadır, insan onurunu ayaklar altına almaktır.

Biz kadınlar, kadınlara dönük bu dehşet verici muameleyi kınıyor, “bu oyunda rol alan tüm sorumluların” ortaya çıkarılmasını, Türk Ceza Kanunu açısından suç oluşturan bu ayrımcılık nedeniyle yargılanmalarını; derhal istifa ederek siyaset ve bürokrasi sahnesinde bir daha da yer almamalarını istiyoruz.

AKDAM

Avrupa Kadın Lobisi -Türkiye Koordinasyonu

Ankara Kadın Ressamlar Derneği

Antalya Kadın Dayanışma Merkezi

Ayvalık Bağımsız Kadın İnisiyatifi

Bodrum Kadın Dayanışma Derneği

Erzincan Katre Kadın Oluşumu

erktolia

EŞİTİZ – Eşitlik İzleme Kadın Grubu

EVKAD – Adana

Fethiye Kadın Dayanışma Derneği

Kadınının İnsan Hakları – Yeni Çözümler Derneği

Kadın Haklarını Koruma Derneği Genel Merkezi

Kadınlarla Dayanışma Vakfı

Kadıköy Kadın Meclisi

Kadın Partisi

Kadın Savunması

Kartal Kadın Dayanışması

KAOS GL

Kırmızı Biber Derneği

Halkevci Kadınları

İlerici Kadınlar Meclisi

İmece Evişçileri Sendikası

İstanbul Kadın Kuruluşları Birliği

İzmir Amargi

İzmir Bağımsız Kadın İnisiyatifi

İzmir Kadın Dayanışma Derneği

İzmir Kadın Kuruluşları Birliği

Mor Çetele

Mor Salkım Kadın Dayanışma Derneği

Nar Kadın Dayanışması

Özgür Genç Kadın

Tevgere Jinen Azad

TÜKD Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği Genel Merkezi ve 24 şubesi

Türk Kadınlar Birliği

TKDF Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu

Trabzon Femin&Art Sanat Derneği Genel Merkezi

Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği

Trabzon Cazılarını

SODA Sosyal Dayanışma Ağı

Sosyal Haklar Derneği’nden Kadınlar

Uçan Süpürge Vakfı

Yeni Demokrat Kadın

Yeniyoldan Kadınlar

Yeşil Feministler

Kaynak: Çatlak Zemin – https://catlakzemin.com/45-kadin-orgutunden-ortak-aciklama-99-yil-sonra-kadin-sanatcilara-sahneyi-yasaklayanlar-derhal-istifa-etmelidir/