‘Avrupa Birliği’ne Katılım Sürecinin Türkiye Sivil Toplumu Üzerindeki Etkisi ve Sivil Toplumun Avrupa Birliği Katılım Sürecindeki Rolü’ Araştırma Raporu Yayınlandı

22 Haziran 2022
Sivilog: Aktif Diyaloğun Derinleştirilmesi projesi kapsamında gerçekleştirilen 'Avrupa Birliği’ne Katılım Sürecinin Türkiye Sivil Toplumu Üzerindeki Etkisi ve Sivil Toplumun Avrupa Birliği Katılım Sürecindeki Rolü' araştırma raporu yayınlandı. 50 sivil toplum kuruluşu (STK) ile gerçekleştirilen araştırma; STK temsilcilerinin Türkiye-AB ilişkilerine ilişkin yaklaşımlarını, katılım sürecinin sivil toplum üzerindeki yansımalarını, AB mali desteklerine ilişkin bilgiyi ve görüşleri ve STK’ların katılım sürecindeki rollerine ilişkin düşüncelerini ortaya koydu.

Araştırmaya katılan kişilerin %30’una yakını, Türkiye ve AB arasındaki ikili ilişkinin en olumlu taraflarını demokratik ve yasal düzenlemeler, insan haklarının gelişmesi olarak ifade ediyor. En olumsuz taraflarının ise diyaloğun geliştirilememesi ve müzakere sürecinin tıkanması olduğunu düşünüyor.

Katılım sürecinin sivil toplum üzerindeki etkilerine gelindiğinde, STK temsilcilerinin yaklaşık %40’u finansal desteğin en önemli katkı olduğunu söylüyor. Katılım sürecinin sivil toplumun etki gücünü arttırdığı ve kapasitesini geliştirdiği düşünceleri de finansal desteği takip eden en güçlü iki görüş. STK temsilcileri, katılım sürecinin ortadan kalkması senaryosunun, Türkiye sivil toplumunu önemli ölçüde etkileyeceğini düşünüyor. STK’ların yeni fon kaynakları arayışına girmesi, hak temelli çalışan STK’ların faaliyetlerinin olumsuz etkilenmesi ve sivil alanın daralması en çok öngörülen etkiler olarak ifade ediliyor.

AB’ye katılım sürecinde sivil toplumun rolü ağırlıklı olarak karar/politikaların uygulanması ve izlenmesi ve karar alımına/politika yapımına katılmak olarak görülürken STK’ların pek rolü/işlevi olduğunu düşünmeyenlerin oranı da azımsanmayacak düzeyde. STK’lar, katılım sürecine ilişkin karar alma ve politika yapımına katılma süreçlerine dahil olmada karşılaştıkları engelleri ağırlıklı olarak siyasal baskılar, süreçlere dahil edilmeme ve STK’ların etki gücünün zayıf olması olarak tarif ediyor.

Araştırmaya katılan kişilerin %81’i Katılım Öncesi Yardım Aracı (İPA)’nı biliyor/duymuş, katılımcıların %83’ü AB mali desteklerinin sivil topluma katkı sağladığını düşünüyor. AB mali destekleri; en çok finansal kapasitenin, uzmanlık ve deneyim kapasitesinin ve hak temelli faaliyetlerin artmasında etkili görülüyor. 

Araştırmaya ilişkin tüm detaylara ve raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

Sivilog: Aktif Diyaloğun Derinleştirilmesi T.C. Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı tarafından Avrupa Birliği mali desteğiyle uygulanan Sivil Toplum Diyaloğu Programının altıncı dönemi kapsamında hibe desteği almıştır. Programın Sözleşme Makamı Merkezi Finans ve İhale Birimidir. “Sivil Toplum Diyaloğu” Türkiye’deki ve AB’deki sivil toplum kuruluşlarını, bilgi ve tecrübe alışverişinde bulunmak ve kalıcı bir diyalog inşa etmek için ortak konular etrafında bir araya getirmeyi hedefleyen bir hibe programdır. Sivil Toplum Diyaloğu, AB müktesebatı ile ilgili alanlarda Türkiye’deki ve AB’deki sivil toplum kuruluşları arasında geliştirilen iş birliği ve ortaklıklar vasıtasıyla AB normlarının ve iyi uygulama örneklerinin ülkemize kazandırılmasına vesile olmaktadır.