‘7262 Sayılı Kanun Sivil Toplum Üzerinde Caydırıcı Etki Yaratıyor’

Uluslararası Af Örgütü’nün '7262 Sayılı Kanun’un Kâr Amacı Gütmeyen Örgütlere Etkisi' başlıklı araştırması, Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun’un bir yıldan kısa bir sürede 'sivil toplum üzerinde caydırıcı etki yarattığı' bulgusuna ulaşıyor. Buna göre, Kanun’daki düzenlemeler STK’ların birçoğunun faaliyetlerini engelliyor ya da zayıflatıyor.

21 Ekim 2021’de OECD’ye bağlı Mali Eylem Görev Gücü (FATF), kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanını engellemede eksikleri olduğu için Türkiye’yi daha sıkı izlenmesini gerektiren gri listeye  almışken; Uluslararası Af Örgütü’nün bu kapsamdaki çalışması tespitleri ile dikkat çekiyor.

Türkiye’de bazı STK temsilcileri ile görüşülerek hazırlanan “7262 Sayılı Kanun’un Kâr Amacı Gütmeyen Örgütlere Etkisi” çalışması, Kanun’da yer alan “genel ve öngörülmesi mümkün olmayan nitelikteki tedbirlerin” sivil alan üzerinde tehdit yarattığı ve sivil toplum üzerinde giderek artan baskının da buna eşlik ettiği tespit ediliyor. Araştırmaya göre, Türkiye’deki mevcut siyasi iklimde, Kanun hükümlerine uyma endişesi, sivil toplumun meşru faaliyetlerini yürütmelerini kısıtlayacak derecede bir “caydırıcı etkiye” neden oluyor.

Uluslararası Af Örgütü’nün hazırladığı çalışma, 7262 sayılı Kanun’un olumsuz etkilerinin insan hakları savunucularını ve LGBTİ+ hakları, kadın hakları, engelli hakları ve çevre hakları dahil çok çeşitli konularda çalışmalar yapan diğer kişileri destekleyen STK’lar üzerinde “şimdiden keskin bir şekilde hissedildiğini” tespit ediyor. Görüşülen STK’lardan elde edilen bulgulara göre, bazılarının çeşitli biçimlerde internet üzerinden kaynak geliştirme gibi bazı faaliyetlerini durdurdu; diğerlerinin üye kazanmak veya üyelerini korumak ve insanları yönetim kurullarında görev almaya teşvik etmekte zorluk yaşadı; fon kaynaklarının külfetli denetim yükümlülükleri nedeniyle uluslararası kuruluşlarla iş birliği yapmaya son verdi.

Uluslararası Af Örgütü’nün Terörle Mücadeleyi Araçsallaştırmak: Türkiye Terörizmin Finansmanı Değerlendirmesini Sivil Toplumu Hedef Almak İçin Kullanıyor başlıklı bir diğer çalışması, 7262 Sayılı Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun’un örgütlenme ve ifade özgürlüğü hakları ile adil yargılanma güvencelerini ihlal eden uygulamalar getirdiğini tespit ediyordu.

Bu çalışmada Uluslararası Af Örgütü, uluslararası terörün finansmanı ve kara para aklama hakkında gözlemci olan Mali Eylem Görev Gücü’nü, Türkiye’nin “kendisini eleştirenleri hedef aldığı bir kılıf olarak kullandığı” iddiasında bulunmuştu.

“7262 Sayılı Kanun’un Kâr Amacı Gütmeyen Örgütlere Etkisi” adlı çalışmaya buradan ulaşabilirsiniz.