Pandemi Döneminde Çocuğa Karşı Şiddet ve İhtiyaç Analizi

Yöret Vakfı tarafından hazırlanan “Pandemi Dönemi Çocuğa Karşı Şiddet ve İhtiyaç Analiz Raporu”, hem okul psikolojik danışmanların perspektifinden hem de çocuklar ve çocuklar ile çalışan STK’ların perspektifinden çocuğa karşı şiddeti izlemek ve anlamak için yapılan ilk araştırma niteliğini taşıyor. Rapor, pandemide çocuklara yönelik duygusal/psikolojik şiddetin arttığı ve okulların kapanmasıyla artan şiddetin çocuklar üzerindeki etkisini izlemede güçlükler yaşandığı tespitinde bulunuyor.

1972’de kurulan ve çocuk hakları savunuculuğunu misyon edinen YÖRET Vakfı, Pandemi Dönemi Çocuğa Karşı Şiddet ve İhtiyaç Analiz Raporu yayınladı. Araştırmada pandemide, çocuklar için sokağa çıkma yasağının açıklanması ile başlayan dönemde; çocukların ihmal ve şiddete maruz kalma durumları, ihtiyaçlarının saptanması ile psikolojik danışmanlık servislerinin bu konuyla ilgili ulaşılabilirliğinin izlenmesi amaçlandı. Bu izlemenin bir diğer amacı ise verilerle hazırlanacak infografik video ile çocukları şiddet türleri ve ulaşabilecekleri mekanizmalar konusunda bilgilendirmekti.

Araştırmada, odak grup görüşmeleri kodlarına ayrıldıktan sonra aşağıdaki temalara ulaşıldı;

Çocuklarla İletişim Kurabilme: Adaletsizlik, iletişim sıkıntıları, çocuklarla değil velilerle iletişim kurabilme, çocuklara ulaşmada yetersizlik

Çocuk Hakları: Eğitim hakkına erişimde adaletsizlik, özel alan ihlalleri, ihmal ve istismara açık hale gelme, çocuk koruma ile ilgili yetersiz müdahaleler

Ruh Halinde Değişim: Tahammülsüzlük, sosyal beceride bozulma, takıntılı davranışlarda artma

İhmal:  Yetişkinlerde tablet ve telefon kullanımında artış, teknoloji bağımlılığı, ekran bağımlılığı Problemler:  Can sıkıntısı, aile içi iletişim, akademik kaygılar

Şiddet Türleri: Duygusal ve fiziksel şiddetin artması, şiddetin takip edilememesi

Pozitif Fark: Aile içi geçirilen zamanın kalitesinin artması

Hak İhlalleri: Özel alanlarının olmayışı, internete erişim kısıtlığı

Çocukların Hak Bilinci: Çocuk hakları eğitimi

Odak grup çalışması sonucunda ortaya çıkan temalar ise şunlardı :

Evde çocukların durumu: Sıkıcı, kötü, eğlenceli

Hak İhlalleri: Birey olarak görülmeme, görüşlerin dikkat alınmaması, dinlenmemeleri, ailelerin saygı duymaması, sınır ihlalleri

Çocuk Hakları: Görüşlerin dikkate alınması, birlikte kaliteli geçirilen zaman, oyun ve dinlenme hakkı

Rapora göre, çocuklar haklarına erişimde kısıtlılık yaşadı; özellikle eğitim hakları çocuklar tarafından internet erişiminin kısıtlılığından dolayı aktif kullanamadılar. Çocuklar davranış değişiklikleri gösterdi; okullarda şiddeti izleme ve takipte önemli bir rolü olan psikolojik danışmanlık biriminin ise bu süreçte sanal ortam üzerinden izleme sağlamakta zorlandı. Psikolojik danışmanlık birimlerinin karantina sürecinde çocuklara erişimi ve risk altındaki çocukların takiplerini sağlayabilmeleri güçleştiğinden, YÖRET Vakfı, bir video hazırlayarak video ile çocuklara şiddet türlerinin anlatılması, şiddet konusunda farkındalık yaratılması ve ulaşabilecekleri mekanizmaları göstermeyi amaçladı.

Araştırmanın sonunda hazırlanan video, konunun öznesi olan çocuklardan ve bununla birlikte çocuk hakları alanında çalışan sivil toplum çalışanlarından görüş alınarak video senaryosunun çocukların ihtiyaçlarına göre yazıldı. Ortaya çıkan videonun bir diğer önemli özelliği erişilebilir olması (videonun İngilizce, Arapça, İşaret Dili ve betimle versiyonları bulunuyor)

Video, pandemi döneminde engelli ya da mülteci, tüm çocuklara yönelik versiyonları ile hazırlanmış; şiddeti önlemeyi ve barışçıl bir dil geliştirmeyi hedefliyor.

Videonun sosyal medya ile herkese erişimi sağlanacak, böylece başta çocuklar olmak üzere, çocuklarla çalışan STK’lar, eğitimciler, sağlık elemanları, kısacası çocuklara ve ebeveynlere hizmet veren herkes videodan yararlanabilecek.

Ayrıca video çocuklara olduğu kadar yetişkinlere de şiddet ve psikolojik olarak zorlandıklarında nasıl güçlenebilecekleri, barışçıl davranışsal alternatifleri ve kimden destek alabilecekleri konusunda yönlendirmeler yapıyor.

Son olarak video yetişkinlere bilerek ya da bilmeden neden oldukları hak ihlallerinin, şiddet davranışının çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerin ve buna karşı neler yapılabileceğini gösteriyor.

Pandemi Dönemi Çocuğa Karşı Şiddet ve İhtiyaç Analiz Raporu’na buradan ulaşabilirsiniz.