Deprem Sonrası İnsan Hakları İhlalleri Raporlaştırıldı

Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), 11 ili etkileyen depremlerin ardından yaşanan hak ihlallerini raporlaştırdı. Tüm acı tecrübelere rağmen gerekli hazırlıkların yapılmamasının kabul edilemez olduğu belirtilen raporda, bu nedenle depremin yol açtığı ölümlerin her birinin birer yaşam hakkı ihlali olduğu vurgulandı.

TİHV Dokümantasyon Merkezi, “Antep, Maraş, Hatay ve Malatya Merkezli Depremler Sonrasında 6 – 27 Şubat 2023 Tarihleri Arasında Yaşanan İnsan Hakları İhlalleri Raporu”nu açıkladı. Yazılı ve görsel basının, uzmanlık ve meslek örgütleri ile diğer insan hakları örgütlerinin yaptığı açıklama ve raporların taranması yoluyla hazırlanan rapora göre, yaşananlar “hakikati görünmez kılmak amacıyla hak bakış açısının tümüyle terk edildiğini endişe verici bir şekilde ortaya koyuyor.”

Rapora göre söz konusu dönemde,

• En az bir kişi gözaltında işkence ve diğer kötü muamele sonucu yaşamını yitirdi.
• Cezaevlerinde kolluk güçlerinin müdahalesi sonucu 3 mahpus öldü.
• 9 ayrı olayda 17 kişi işkence ve kötü muameleye maruz kaldı, 1 kişi yaşamını yitirdi.
• Refakatçisi olmayan 1902 çocuktan 82’sinin kiliği tespit edilemedi.
• Deprem bölgesinden haber takibi yapan 22 gazeteciye kolluk kuvvetleri ya da sivil kişiler tarafından müdahale edildi. 1 gazeteci yaralandı, 4 gazeteci gözaltına alındı. 2 gazeteci sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle tutuklandı.
• Sosyal medya paylaşımları nedeniyle 575 kişi hakkında işlem yapıldı. 141 kişi gözaltına alındı, 27 kişi tutuklandı.
• RTÜK tarafından Halk TV, Tele 1 ve FOX TV kanallarına deprem ve arama kurtarma çalışmalarıyla ilgili yayınları nedeniyle cezalar verildi.
• Deprem sonrası üniversitelerde eğitimin uzaktan sürdürülmesi kararını protesto eden 246 kişi işkence ve diğer kötü muamele uygulanarak gözaltına alındı.
• En az 20 olayda depremzedeler için yardım toplayan yurttaşlar, sivil toplum örgütleri, siyasi parti ve belediyeler engellendi. 16 kişi gözaltına alındı, 6 kişi keyfi biçimde alıkonuldu. Bir kişi fiziksel şiddete uğrarken, bir kişiye para cezası verildi.
• Yardım toplama faaliyetine yönelik silahlı saldırıda 1 kişi yaralandı.
• En az 7 olayda yardım malzemelerine AFAD, kaymakamlık ve kolluk kuvvetleri tarafından el konuldu.
• Gelecek Partisi tarafından gönderilen 100 TIR’a, HDP tarafından toplanan 1500 çadır, 8 TIR ve 2 kamyon yardım malzemesine, 30 konteynere, 120 jeneratöre el konuldu.

Raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.