Türkiye’de Çevrimiçi Haber Tüketimi Yüzde 85’lik Oranda

Oxford Üniversitesi Reuters Gazetecilik Çalışmaları Enstitüsü’nün 40 farklı noktada 80.000’den fazla kişiyle gerçekleştirdiği anket yayımlandı! Rapordaki 6 anahtar trendi ve Türkiye’yi inceledik! Rapora göre Türkiye’de çevrimiçi haber tüketimi yüzde 85’lik oranla oldukça yüksek seyrederken internette video tüketiminde %95 oranla birçok ülkeyi geride bırakıp ilk sıraya yerleşiyor.

Oxford Üniversitesi Reuters Gazetecilik Çalışmaları Enstitüsü’nün hazırladığı 2020 Dijital Haber Raporu haber tüketiminde sosyal medyadan, konvansiyonel mecralara geniş bir yelpazeyi inceledi. Koronavirüs döneminde haber tüketiminin arttığını kayda geçen rapora göre toplumun habercilerden, zamanında ve doğru bilgilendirme beklentisi içinde!

Yanlış Bilgiye Karşı Endişe Yüksek!

Rapora göre katılımcıların büyük çoğunluğu sadece Covid-19 ile birlikte değil salgından önce bile internette dolanan yanlış haberlerle ilgili endişe duyduğunu ifade etmekte! Yanlış bilgilendirme ile ilgili en çok endişe duyulan aktörlerin başında ise yerel siyasetçiler yer almakta. Bunun yanında özellikle ABD’deki analizlerde sağ eğilimli siyasi görüşlerin daha fazla “basını suçlama” eğilimi gösterdiği ifade edilmekte. 

Facebook yanlış bilgi yaymanın ana kaynağı konumunda bulunurken, WhatsApp yanlış bilgi kaynağı başlığında ikinci sırada yer almakta. ABD, Avrupa ve Avustralya, Facebook’un habere ulaşmada güvensiz bir bilgi kaynağı olduğunu vurgularken; Brezilya, Meksika, Malezya gibi ülkeler aynı başlıkta WhatsApp’ı hedef göstermekte.

Bununla birlikte Japonya’da Twitter’ın, Güney Kore’de ise Youtube’un sahte haberlerle ilgili en çok endişe veren kaynak olması da dikkat çekmekte. Bölgede söz konusu platformların genç nüfus tarafından yoğun bir şekilde kullanıldığı bilinen bir gerçek.

Gazetecilik Hala Talep Görüyor, Fakat Reklam Gelirleri Sorunlu!

Rapora göre; salgın sürecinde medyaya duyulan yakın ilgi, yayın organları tarafından yeterince ek gelire çevrilebilmiş değil. Bu durum yayıncıları uzun vadede hayatta kalabilmek için aboneleri ile derin ilişkiler kurmaya zorlamakta. Araştırma sonucuna göre çevrimiçi haberler için ödeme yapmak isteyen özellikle ABD’de (geçen yıla göre %4 yükseldi) %20’lik bir kesim bulunmakta. Norveç’te ise bu rakam geçen yıla göre 8 puan yükselişle %42’ye ulaşmış durumda. Ancak, büyük bir çoğunluk çevrimiçi haberler için ödeme yapmak istemiyor.

Kazanan En Çoğunu Alır!

Aboneliklerde gelirin büyük bir kısmı ülke çapındaki büyük markalara akmakta. Rapora göre İngiltere’de aboneliklerden gelen gelirlerin %39’u The Times, %20’si Telegraph’a gitmekte. İngiltere’de abonelik gelirlerinin sadece %5 ise yerel yayın organlarına gitmekte.

ABD’de ise yerel yayın organlarında abonelerden gelen mali kaynak payı İngiltere’ye göre %30’luk oranla daha yüksek durumda. Ülkede New York Times ise abonelik gelirlerinde %39 ile başı çekmekte. Gelir kaynaklarını abonelerden sağlayan yayın organları konusunda en çok dikkat çeken ülke ise Norveç. Ülkede abonelik gelirlerinin ana akım medyaya değil %64 ile yerel yaygın organlarına akmakta.

Instagram Her Zamankinden Daha Önemli Hale Geliyor!

Instagram haber alma kaynağı olma konusunda konumunu giderek güçlendirmekte. Yaş grupları arasında Instagram’ın haber kaynağı olarak kullanımı 2018 yılından bu yana iki katına çıkmış durumda. Instagram’ın bu bağlamda gelecek yıl Twitter’ı geçmesi beklenmekte!

Özellikle Brezilya ve Şili’de Instagram kullanımı giderek artarken; Facebook katılımcılar arasında bir numaralı konumunu uzun süredir korumakta. Listede Youtube haber kaynağı olma konusunda Facebook’u takip ediyor. 

Spotify’ın Giderek Güçlenmesi Podcast Dünyasına Yarıyor!

Bir kullanıcının kolay dinleme için kişisel bir cihaza indirebileceği sözlü dijital ses dosyaları dizisi olan Podcast, özellikle son yıllarda Apple ve Spotify kullanıcıları için revaçta!

Reuters raporuna göre katılımcıların neredeyse yarısı podcastlerin kendilerine daha fazla derinlik kattığını vurgulamakta! Bu noktada Spotify, diğer podcast uygulamalarını geride bırakarak en çok kullanılan podcast uygulaması konumuna yükselmiş durumda. En çok podcast dinleyenler 18-24 yaş grubu iken, en az dinleyenler 55 yaş ve üstü. Ayrıca, podcast kullanımının geçen yıla göre daha fazla arttığının altını çizmek gerekiyor.

E-posta Önemini Koruyor

Amerika Birleşik Devletleri’nde her beş kişiden biri haftalık olarak bir e-posta yoluyla haberlere erişiyor. Söz konusu katılımcıların yarısı için ise e-postalar habere erişmek için temel yöntem! Fakat habere e-posta yoluyla ulaşma ABD’liler arasında daha yaygın iken; bu oran Avrupa’da daha düşük.

Dünya çapında insanların %16’sı e-posta yoluyla haberlere erişmekte. Bu kişilerin büyük çoğunluğu genellikle sabah saatlerinde gönderilen ve günlük ya da siyasi haberlere tıklıyor.

Türkiye’de Habere Güven %55 Oranında!

Reuters raporu Türkiye ile ilgili analizleri büyük oranda şehir merkezinde yaşayan katılımcılarla gerçekleştirildiğini vurgulamakta. Rapora göre Türkiye’de çevrimiçi haber tüketimi yüzde 85’lik bir oranla oldukça yüksek seyretmekte. Habere konvansiyonel bir erişim yöntemi olarak en çok izlenen TV kanalı Fox Tv iken, çevrimiçi medyada ise en çok tıklanan sayfa olarak CNN Türk yer almakta. 

Türkiye’de neredeyse her iki kişiden biri (%55) haberlere güvendiğini belirtirken, bir önceki yıla göre haberlere güven başlığında %9’luk bir artış bulunmakta. Rapora göre en çok güven veren kanallar olarak Fox TV (yüzde 77), NTV (yüzde 74), Sözcü, Habertürk ve Cumhuriyet yer almakta. Sabah ve Ahaber ise güvensizliğin yüzde 30’lara ulaştığı iki ayrı kaynak olarak konumlanmakta.

Bunun yanında Türkiye, internette video tüketiminde %95 oranla birçok ülkeyi geride bırakıp ilk sıraya yerleşirken; dünya ortalaması ise yaklaşık %67 olarak seyretmekte. Ülkede sosyal medyada haber için en çok kullanılan kanal %49 oranla Facebook iken; bunu sıralamayı Youtube ve Instagram takip etmekte.

Sonuç

Raporun ulaştığı sonuçların başında genç nüfusun habere ulaşma konusunda orijinallik ve farklı kanallardan çeşitli bakış açılarını mukayese edebilme kaygısı taşıdığı yer almakta. Raporda yine genç nüfusun ana akım medyaya uzak olduğunun altını çizilmekte. Ayrıca rapora göre şimdi habere ulaşma kaynağı olarak gençler için gazeteciler dışında iki farklı kanal da yer almakta: Fenomenler ve ünlüler.