Kayıt Dışı İstihdam

Kayıt dışı istihdam (Informal employment[1]): Ücretli ve ücretsiz aile işçilerini de kapsayan enformel istihdam tanımı temelde dört ana gruptan oluşmaktadır: ‘Hiçbir yere kayıt yaptırmayan işlerde çalışanlar, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna tabi olmadan kayıt dışı çalışanlar, enformel kabul edilen işlerde çalışanlar, esas işi dışındaki sürelerde kayıt dışı çalışanlar.’[2] Kadınların çoğunlukta olduğu enformel sektörde, ev eksenli çalışma kadınların en yoğun olarak bulunduğu sektörlerin başında gelmektedir. Bu durum 1980’lerde ihracata yönelik büyüme stratejisinin bir sonucu olarak değerlendirilmekte, özellikle kentsel alanda kadınların ev-eksenli çalışmasının gittikçe arttığı farklı çalışmalar üzerinden ortaya konmaktadır.[3] Vergi ve sigorta primi gibi yükümlülüklerden kaçınmak, bürokratik işlemlerden uzak durmak için işletmeler faaliyetlerini kayıt dışı olarak yürütmekte ve gelirin kayıt altına alınması engellenmektedir.[4] Bu şekilde kayıt dışı ekonomik faaliyetler ile gelir elde eden kadınların çalışan nüfus içerisindeki oranı, kadınların kayıt dışılık oranı olarak tanımlanmaktadır.

[1] UN Women, 2015, Progress of the World’s Women 2015-2016 Transforming Economies, Realizing Rights

[2] Kuvvet Lordoğlu, 1998, Enformel istihdam ve sosyal güvenlik sorunu, http://ekonomikyaklasim.org/pdfs2/EYD_V09_N31_A01.pdf

[3] KSGM, 2014, Türkiye’de Kadın İşgücü Profili ve İstatistiklerin Analizi, http://kadininstatusu.aile.gov.tr/data/542a8e86369dc31550b3ac33/Türkiye’de%20Kadın%20İşgücü%20Profili%20ve%20İstatistikleri’nin%20Analizi%20(Nihai%20Rapor).pdf

[4] Recep Levent, 2013, Kayıt Dışı İstihdam, http://www.isvesosyalguvenlik.com/kayit-disi-istihdam/