Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği: Fenerbahçe Temel Hakların Varlığını Kabul Etmeli

Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği, (CŞMD) futbol alanlarında cinsel şiddet söylemlerinin ve fiillerinin varlığı ile meşruiyetinin azaltılması amacıyla çalışmalarına 2015 yılında başladı. Farkındalık ve savunuculuk çalışmalarının ilki, tribünlerdeki bir şiddet olayına dair suç duyurusunda bulunulmasıydı. Bu kamu davasının akabinde büyük kulüplerin yönetimlerinden temsilcilerle görüşüldü.

Futbol alanlarında cinsel şiddet dili ve ritüellerinin azaltılması için iş birliği talep edildi. Amaç, kamuda görünür olan ve büyük kitlelere ulaşan kulüplerin, diğer kulüplere de örnek olması ve tüm kadrosuyla bir camianın şiddetin azaltılmasında rol alma niyeti olduğunu gösteren bir iyi niyet protokolü imzalamasıydı. Yasal bir bağlayıcılığı olmayan bu protokol, kamusal alanda “biz kendi camiamız içerisinde gerçekleşebilecek bu olayları önemsiyoruz. Yok saymıyoruz ve koruyucu/önleyici adımlar atma sözünü veriyoruz” diyecek ve bu niyeti gösterecekti. Bu girişimden hızlı ve etkili bir sonuç alınamadı.

Kulüplerdeki kısa görüşmelerde, toplumsal bir soruna çözüm adına sorumluluk üstlenen çalışmaların olmadığı gözlemlendi. Toplumsal cinsiyet normları-ayrımcılık, homofobi ve kadına-çocuğa yönelik cinsel şiddet dili ve ritüelleri ile mücadeleye odaklanan etkin kamusal çalışmaların planlanmadığı görüldü.

ÇALIŞMALARIN YAYGINLAŞMASI HEDEFLENİYOR

Bunlara ek olarak CŞMD, savunuculuk ve farkındalık çalışmaları kapsamında herhangi bir takım ayırt etmeksizin, kamusal alanda ve medya yoluyla işlenen cinsel şiddet ritüelleri, pankartları, söylemleri ile ilgili suçun övülmesi, hakaret ve aşağılama vb. suçları ihbar ederek suç duyurusunda bulundu.

Mayıs 2017’de “Futbolda Cinsel Şiddet ve Cinsiyet Ayrımcılığı” başlıklı bir sempozyum düzenlendi. Bu sempozyumun içeriği kitaplaştırıldı ve önümüzdeki hafta yaygınlaştırma çalışmalarına başlanacak.

Ayrıca CŞMD, futbolda cinsel şiddetin görünürlüğü, küfür ve ayrımcılıkla mücadele üzerine Erktolia ile imza kampanyası düzenledi. Bu sene Ekim ayında üçüncüsü başlatılacak olan kadın ve LGBTİ+ bireylerin futbolda görünürlüğü üzerine kampanya ile 3 yıldır art arda FARE International kampanyalarına katılım ve katkı sunuyor.

RESMÎ KURUMLAR SESSİZ KALIYOR

CŞMD en son, Nisan 2018’de İçişleri Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Futbol Federasyonu gibi kurumlara ve Milli Olimpiyat Komitesi, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına dilekçeler gönderdi. Bu dilekçelerde, ilgili kurumun şiddeti azaltmadaki sorumlulukları kendi mevzuatlarından örneklerle kendilerine hatırlatılarak harekete geçmeleri önerildi. Kurumlar arası iş birliği talep edilen bu dilekçelere, herhangi bir geri dönüş alınmadı.

ŞİDDETTEN ZARAR GÖREN KULÜP DEĞİL MAĞDURLARDIR

Fenerbahçe Spor Kulübü, küfre karşı başlattığı kampanya için bir video yayımlamıştı. CŞMD, bu videoya dair Sivil Sayfalar’a değerlendirmede bulundu. 

“BAŞLANGIÇ ADINA OLUMLU BİR ADIM”

Fenerbahçe’nin küfre karşı yayımladığı videonun eksik ve yanlış mesajlarına rağmen başlangıç adına olumlu bir adım olduğu belirtilen açıklamada, ilk olarak kulüp adına konuşanların erkekler olmasına dikkat çekildi. Cinsiyet eşitsizliğine karşı kulüp temsilinde kadınların önünün açılması çağrısı yapıldı. İçeriğinin, hassas ve çok yönlü tedavi gerektiren hastalığa, tek bir yara bandı ile müdahale edilmesine benzetilen açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Video içeriği Fenerbahçe camiasının kapsadığı tüm alanlarda (spor alanları, medya, sosyal medya, kamusal alan) üretilen şiddet dilinin adının net olarak konulmaması, şiddetin hedef aldığı kitlelerin tanımlanmaması, basitçe tek bir karede ‘küfür’ denilerek geçiştirilmesi ile çözümde etkili olma adına yetersizdir. Videonun verdiği mesaj kısaca ‘Camianın 111 yıllık tarihinin ve emektarlarının, karşılarında saygılı bir duruşu hak ettikleri, bu yüzden küfür edilmemesi gerektiği’dir.”

İKİYÜZLÜ SAYGI DEĞİL HAK TEMELLİ YAKLAŞIM OLMALI

Şiddet eylemleri ve söylemlerine karşı yalnızca kulüp tarihine zarar verildiğinin vurgulanmasına ve aslında ikiyüzlü, göstermelik bir saygı beklendiğine dikkat çekilen açıklamanın devamında şöyle denildi:

“Asıl saygı duyulması gereken mefhum; sevdiğimiz ve korktuğumuz kişilerin-kurumların prestiji değil, zarar verdiğimiz, faillere şiddet uygulaması için hedef gösterdiğimiz, aşağıladığımız, izole ettiğimiz, hakaret ettiğimiz bireylerin-kitlelerin sahip oldukları yasal haklarıdır. Kadınların, eşcinsellerin, seks işçilerinin, çocukların, engellilerin, türlerin, ırkların ve etnik kimliklerin evrensel haklarıdır. Bu yüzden videoda verilmesi gereken başat mesaj ‘111 yıllık tarihi ve çok değerli emektarları olan bir camianın parçası olan HER BİRİMİZ, zarar verdiğimiz ve hiyerarşi uyguladığımız kitlelerin haklarına saygı duymak zorundayız. Biz, bütün o hedef gösterdiklerimizle birlikte Fenerbahçe’yiz.’ olmalıdır. Fenerbahçe’ye gönül vermiş ve bu kulübü destekleyen kadınlar, eşcinseller, seks işçileri, çocuklar, engelliler, farklı ırk ve etnik kimlikten kişilerin bu videoda Fenerbahçe’yi temsilen bulunmasının verilebilecek en gerçek ve çarpıcı mesaj olacağını düşünüyoruz.”

“HAK TEMELLİ ÇALIŞMALAR HAYATA GEÇMELİ”

Sonraki çalışmaları için Fenerbahçe’ye, nefret söylemi ve aşağılamaya karşı otorite figürü olmadan, kimse mağdur edilmeden destek verilebileceği mesajına ağırlık vermesi çağrısı yapıldı. Tarihî bir camianın şiddete karşı tutumunun toplumdaki payının önemine dikkat çekilmesi gerektiği belirtilen açıklama şöyle sona erdi:

“FB yönetimi de küreselleşen dünyada modern ve köklü tüm spor kulüpleri gibi temel hakların varlığını kabule geçerek; gelişmiş ülkelerdeki cinsel şiddet dili ve söylemine tolerans gösteren kişi ve kurumların ödediği bedelleri çok iyi gözlemleyerek, yüzyılımıza uygun hak temelli üretim ve kampanyalar ile şiddetten koruyucu-önleyici çalışmaları bir an önce hayata geçirmelidir.”

CŞMD’nin ilgili çalışmaları:

http://cinselsiddetlemucadele.org/2016/05/31/futbolu-ve-sporu-seviyoruz-futbolda-kadinlara-karsi-siddete-dur-diyoruz/

http://cinselsiddetlemucadele.org/2016/06/28/futbol-kuluplerine-yonelik-oneri-ve-talepler/

http://cinselsiddetlemucadele.org/2018/07/23/sporda-siddetin-onlenmesinde-bir-turlu-degismeyen-bakis-acisi/

http://cinselsiddetlemucadele.org/2017/05/25/futboldaki-cinsel-siddet-ve-cinsiyet-ayrimciligini-tartistik/

http://cinselsiddetlemucadele.org/2016/12/01/futbolda-cinsiyetci-ayrimciliga-ve-cinsel-siddete-son-imza-kampanyasi-ve-suc-duyurusu/

http://cinselsiddetlemucadele.org/2016/10/11/futbolda-cinsiyetcilige-son-futbolherkesicindir/

http://cinselsiddetlemucadele.org/2017/10/05/bulten-footballpeople-eylem-haftasi-bugun-basladi/

http://cinselsiddetlemucadele.org/2018/01/23/sivas-sporun-transfer-haberiyle-ilgili-aciklamamizdir/